Via de ‘club van echte lezers’ van uitgeverij Atlas kreeg ik het boek ‘Paardenkracht’ van de Noorse schrijver Lars Mytting toegestuurd. De schrijver is bekend geworden van zijn boek ‘De man en het hout’, over een ander ‘typisch mannenonderwerp’ houthakken, en binnenkort verschijnt op de Nederlandse markt dit boek. En omdat ik het derde boek van Lars Mytting, ‘Vlamberken’ schitterend vond, kon ik niet wachten om ook dit boek te lezen, en mijn persoonlijke leesbeleving weer te geven.
Pas las ik als ondertitel van een blog: ‘reading is living a million lives’ (https://leeslint.wordpress.com/ ).
Zo heb ik het lezen van dit boek ervaren. Ik word ondergedompeld in een totaal andere wereld. Die van Erik Fyksen, een man van 34 jaar, die eigenaar is van een Mobil-benzinestation in het noorden van Noorwegen. Een omgeving waar de jeugd van het dorp weinig ander vertier heeft dan in zware auto’s naar feestjes te rijden of in de bergen en op de hoogvlakte te crossen. De namen van oldtimers en auto-onderdelen worden uitgebreid beschreven, evenals de inrichting van het schitterend ingerichte station en het armzalige appartement van Erik. Ken ik iets niet, zoek ik soms een foto op op Internet zodat het nog meer gaat leven. Het ouderwetse gereedschap wordt gedetailleerd uitgelegd, evenals de reparaties die hij doet, zodat je gaat nadenken over spullen en zaken die voor meestal vanzelfsprekend zijn.
Al snel wordt duidelijk: Erik gaat voor zijn station. Iemand zei hem eens: “Jij hebt geen klanten, maar fans.” Die fans en zijn station lijken hem de zekerheid te geven dat zijn leventje voort kan kabbelen tot het oneindige. Want...kabbelen, dat doet het. Al in het begin van het boek wordt duidelijk dat Erik ook andere tijden heeft gekend. Tijden van verliefdheid, verwachtingen en contacten met andere mensen, naast zijn trouwe hulpje Tor-Arne. Er zijn verwijzingen naar een ex-vriendin die, zoals hij het noemt ‘gegrepen is door de rijksweg.’ Dit suggereert een groot drama, maar het blijkt dat dit niet het geval is. Hij heeft gewoon zijn kansen door de vingers laten glippen. Maar dan gebeurt er iets in het dorp wat hem de kans geeft om zijn leven te veranderen. En lukt hem dat ook?
Deze vraag is de spil van het boek en zorgt er voor mij voor dat ik geboeid blijf tot het einde.
Maar...dit ging niet altijd vanzelf. En dat komt door de hoofdpersoon. Wat hij nu eigenlijk echt wil en voelt is niet altijd duidelijk. Heeft hij familie? Hoe is hij zo gekomen? Bij het lezen van een boek wil ik dat soort vragen ook een beetje uitpuzzelen.
Er wordt een aantal keer gerefereerd aan het feit dat hij wel inzicht in zijn situatie heeft. Dat gebeurt in mooie zinnen, zoals het moment dat hij een artikel leest over zijn lievelingsauto en bedenkt : ‘het artikel herinnerde hem aan alles wat er niet van was gekomen’ of ‘Ik moet kijken of alles weer wordt als altijd als ik doe wat ik altijd doe...’ Maar na inzicht komt volgens mij altijd wel de drang tot verandering, en die ontbrak. Dat maakte dat ik als lezer hem wel een paar keer flink door elkaar wilde schudden. Gelukkig nemen een paar vrouwen in zijn directe omgeving deze taak een beetje van hem over....
Op één plek begrijp ik iets meer van zijn manier van denken. Dat is op het moment dat hij (eindelijk) sterk geëmotioneerd in zijn auto iemand achterna wil rijden. Op dat moment zit naast Erik Erik Fyksen, die hem tegenhoudt. Die hem overhaalt om gewoon maar weer de werkplaats uit te ruimen terwijl de vraag door zijn hoofd speelt: ‘maakt het iets uit of iets wat voorgoed verloren was voor altijd wegraakt?’ Een prachtige situatie, die me echt raakte.
Dit soort juweeltjes wil ik in een boek. En had ik ook iets meer verwacht. Vlamberken zat er naar mijn mening vol mee en van dat boek heb ook ontzettend genoten. Moet je dit boek dan maar laten staan? Nee, zeker niet! Ga het lezen en laat je onderdompelen in het koude Noorwegen. Maar pak daarna ook het boek Vlamberken. Ik hoop dat je van allebei geniet! Onderwijl ga ik me verdiepen in het hout hakken. Veel leesplezier!
